Friuli

Friuli to północno-wschodnia część Włoch, która graniczy ze Słowenią na wschodzie i Wenecją na południu. Ta kraina łagodnych wzgórz jest osłonięta przed zimnymi powiewami znad Alp, a Morze Śródziemne wpływa łagodząco na klimat, stosunkowo stabilny, bez nadmiernych upałów.
Topograficznie rozróżnia się apelacje wschodnie, położone na terenach pagórkowatych, typowych dla pogórza Alp, o glebie wapiennej i bogatej w minerały - Carso, Isonzo, Collio, Colli Orientali - i zachodnie, w okolicach bardziej płaskich, z przewagą gleb gliniastych, marglowych, z dodatkiem żwiru i kamieni - Grave, Aquileia.
Największą apelacją jest Grave o powierzchni ponad 7,000ha, co daje temu okręgowi szóste miejsce we Włoszech pod względem wielkości. Najniższe zbiory i wysoką jakość win zapewnia apelacja Colli Orientali, natomiast Collio to rejon najbardziej zorientowany na wina białe, które stanowią 85% produkcji (tam rezyduje sławny winiarz Silvio Jermann).
Friuli- Wenecja Julijska, jak brzmi pełna nazwa regionu, w swojej historii doświadczał licznych wpływów kulturowych - włoskich, słowiańskich i germańskich. Wprowadzeniu Friuli do Cesarstwa Austro-Węgier zawdzięczamy przeniesienie na te tereny wielu szczepów ze środkowej i zachodniej Europy, oraz początek używania do starzenia wina dębowych beczek ze Słowenii.
Należy wspomnieć, że jest to jeden z nielicznych regionów produkujących głównie wina jednoszczepowe. Wina białe powstają z takich odmian jak: Malvasia, Picolit, Pignolo, Verduzzo Friulano, Tocai Friulano i Ribolla Gialla.Wina czerwone odgrywają we Friuli rolę drugorzędną, co nie znaczy, że należy je pominąć. Najlepsze, tworzone w stylu win z Bordeaux, wytwarza się ze szczepów Merlot, Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon i leżakuje w beczułkach.